Bulmacaları çözme, görüşmelerde zekice hareket etme ve güzel bir yazı kaleme almanın ödülü; Musk ile bir toplantıdır. SpaceX’in aralarında hizmetliler ve teknisyenlerin de olduğu ilk bin adet çalışanının neredeyse tamamı ile kendisi görüşmüş ve şirketin iş gücü artıkça da mühendislerle görüşmeye devam etmiştir.
Her bir çalışana Musk ile görüşmeden önce bir uyarıda bulunulur. Kendisine görüşmenin otuz saniye ile otuz dakika arasında devam edebileceği söylenir. Elon muhtemelen görüşmenin ilk bölümünde e-posta yazmaya ya da çalışmaya devam edecek ve çok fazla konuşmayacaktır. Panik yapmayın. Bu normaldir. En sonunda sizi karşısına alacak şekilde size dönecektir. Ancak o zaman bile sizinle göz teması kurmayabilir ya da varlığınızı tam olarak algılamayabilir. Yine panik yapmayın. Bu da normal. Zamanı gelince sizinle konuşacaktır.
Bu noktada Musk ile görüşmede bulunmuş mühendislerin hikâyeleri işkence gibi olanlardan oldukça muhteşem olanlara kadar değişmektedir. Musk size bir soru da sorabilir, bir sürü de. Ancak Musk’ın size şu bilmeceyi soracağından emin olabilirsiniz: “Dünya üzerinde bir yerdesiniz. Bir mil güneye, bir mil batıya ve bir mil kuzeye yürüyorsunuz ve bir bakıyorsunuz ki yine başladığınız noktadasınız. Bu nokta neresidir?” Bu sorunun tek cevabı Kuzey Kutbudur ve mühendislerin birçoğu bunu hemen bilmektedir.
İşte bu anda Musk şu soruyu sorar: “Başka neresi olabilir?” Diğer cevap, eğer bir mil güneye giderseniz dünyanın çevresinin bir mile denk geldiği, güney kutbuna çok yakın bir noktadır. Bu cevabı daha az sayıda mühendis bilmektedir ve Musk da onlarla seve seve bu ve bunun gibi bilmeceler üzerine konuşur ve açıklamaları esnasında da alakalı her türlü denklemden bahseder. Karşısındakinin doğru cevabı bilmesinden daha çok sorunu nasıl tanımladığı ve onu çözmedeki yaklaşıma dikkat eder.
Singh işe alınması muhtemel adaylarla görüşürken onlara enerji vermeye ve SpaceX ile Musk’ın gerektirdiği şartlar konusunda önceden bilgi vermeye çalışırdı. “İşe alma bölümü SpaceX’in özel kuvvetleri gibiydi. Eğer olabildiği kadar sert olmasını istiyorsanız bu harika. Eğer istemiyorsanız, o zaman buraya gelmemeliydiniz.” demişti. SpaceX’te yeni başlayanlar bu şartlar için uygun olup olmadıklarını çok çabuk bir şekilde anlamışlardı. Bunların birçoğu haftalık doksan saatten fazla olan çalışma saatleri nedeniyle ilk birkaç ay içerisinde işi bırakmıştı. Diğerleri de Musk ve diğer yöneticilerin toplantılarda sergiledikleri direkt tavır ile baş edememeleri nedeniyle işten ayrılmışlardı. Singh bununla ilgili olarak şunları söylemişti: “Elon sizi tanımaz ve bir şeyin sizin duygularınızı incitip incitmeyeceğini düşünmez. O sadece ne yapmak istediğini bilir. Bu iletişim şekline alışamayan kişiler başarılı olamazlar.”
Kaynak: Ashlee Vance, Elon Musk: Tesla, SpaceX ve Muhteşem Geleceğin Peşinde, Türkçesi: Ali Atav, Buzdağı Yayınevi, 13. Baskı, Şubat 2018.