Ismarladığın Öküzü Getirdim

Son Abbasi halifesi Mutasım-Billah zamanında Tuslu Nasir (Nasırüddin Tusî) adında bir bilgin, bir kitap yazarak halifeye takdim eder. Halife nehir kenarında oturmaktadır. Kitabı alır, içinden bir yaprak koparıp atar. Sonra da Nasir’e “Bu sayfa kirlenmiş yıkanması lazım. Sonra sen bunu bana getireceğine Tus’tan bir öküz getirseydin daha iyi ederdin.” der.

Bu sözlerden sonra halife kitabın tümünü suya atar. Nasir, yıllarca emek verip yazdığı kitabının bir anda yok olmasına üzülse de korkusundan bir şey söyleyemez. Boynunu büküp huzurdan ayrılırken halife kendisine “Molla, nereye gidiyorsun?” diye sorar. Tuslu Nasir de şöyle cevap verir:

“İstediğiniz öküzü getirmeye.”

Tuslu Nasir, Bağdat’tan ayrılıp Hülâgü Han’ın yanına gider. Hülâgü bu değerli bilgine büyük bir iltifat gösterir. Nitekim 1258’de Hülâgü Han, Bağdat’ı alınca Abbasi halifesi de yakalanıp Hülâgü’nün huzuruna getirilir. Hülâgü ve Tuslu Nasir yan yana altın ve gümüş tahtlar üzerinde oturmaktadırlar. Tuslu Nasir halifeyi görür görmez şöyle der:

“Ismarladığın öküzü getirdim. Nasıl, beğendin mi?”

Kaynak: Necati Kotan, Tarih Fıkraları, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1992.