1945 ile 1960 arasında Ford otomotiv şirketinin başkanlığını yapmış olan Henry Ford II ile Birleşik Otomobil İşçileri Sendikası’nın efsanevi başkanı Walter Reuther arasında geçtiği rivayet edilen bir hikâye vardır. İkisi birlikte otomatize araba üretim fabrikasını gezerken, “Walter,” demiş Ford alaylı bir dille, “Sendika aidatlarını bu robotlardan nasıl toplayacaksın?” Reuther de Ford’a dönüp, “Henry,” demiş, “peki ya sen arabalarını bu robotlara nasıl satacaksın?”
Bu konuşma muhtemelen hiçbir zaman yaşanmamış olsa da, otomasyona dair temel bir endişeyi güzel anlatıyor: İşçiler aynı zamanda tüketicidir. Ve ekonominin ürettiği mal ve hizmetleri satın alabilmek için para kazanmaları gerekir. Bu karşılıklı ilişkinin belki de en güzel örneğini otomotiv sektöründe görürüz. Şirketin kurucusu Henry Ford 1914’te Model T’nin üretimini hızlandırdığında, işçilerin maaşını iki katına çıkarıp günde 5 dolar vermeye başlamıştı. Böylece işçilerin kendi ürettikleri arabaları alabilmesini sağladı. Bu olaydan sonra otomotiv endüstrisi, devasa Amerikan orta sınıfının oluşumunda hayati bir rol oynadı. Çalışanların geliri ile tüketici talebi arasında güçlü bir ilişki vardır.
Kaynak: Robotların Yükselişi, Martin Ford, Türkçesi: Cem Duran, Kronik Kitap, Nisan 2018.